ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM THĂNG LONG

Sớm nay, cái rét đầu đông tràn về Hà Nội, gió và hơi lạnh xâm chiếm phố phường. Ngồi hít hà bên bát phở nóng, tôi chợt nhớ những ngọn húng Láng non tơ mơn mởn và thơm dịu.

Từ rất lâu, người Kẻ Láng đã tự hào vì được sở hữu món Húng Láng nổi tiếng: "Ở đâu mà chẳng biết ta; Ta là Kẻ Láng vốn nhà trồng rau; Rau thơm, rau húng, rau mùi; Thì là, cải cúc, đủ mùi hành hoa".

Thật vậy, vùng đất Láng (nay là phố chùa Láng, Quận Đống Đa, Hà Nội) vốn nức tiếng về các loại rau thơm. Sử tích chép, Láng là tên Nôm của xã Yên Lãng, một làng cổ bên thành Thăng Long xưa.

Năm Đại Tự thứ năm (1362), vua Trần Dụ Tông đã đưa gia nô ra Láng khai khẩn dất đai bên bờ sông Tô Lịch, trồng rau thơm và hành tỏi để dùng trong cung cấm và đặt tên nơi đây là vườn Tỏi.

Bởi vậy, theo dòng chảy của lịch sử, rau thơm Láng, đặc biệt là rau húng đã trở thành thứ “gia vị” bậc nhất của đất Kinh kỳ.

Chả thế, người Hà Nội đã không hết lời ca tụng: “Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì/Hành hoa, húng Láng, còn gì ngon hơn.”

Cụ Sói, người làng Láng trồng rau húng đã trên 50 năm, trò chuyện: “So với các loại rau húng nơi khác, thì rau húng Láng có mùi rất đặc trưng. Vị nó dìu dịu man mát, không cay; lá thường nhỏ và không có răng cưa.”

Húng Láng có ba loại chính là rau húng thơm màu tía, ngọn lá nhỏ, ăn kèm với rau sống và các món ăn như phở, chả cá... Loại húng dũi, hung dồi ăn với lòng lợn, tiết canh, thịt cầy.

Để chuẩn bị cho một mùa rau húng bội thu, hàng năm, cứ đến tháng 7 âm lịch, người ta lại gieo mầm húng, đến tháng 10 thì đào mầm, cắt từng khúc nhỏ và ươm xuống đất.

Với thứ đất tốt, mịn và tơi xốp như đất Láng thì chỉ sau hai, ba ngày ươm mầm, rau húng sẽ mọc lá non và vươn cao.

Cũng theo lời cụ Sói, công chăm bón cho cây rau húng hết sức tốn kém và vất vả. Mùa hạ thì cần năng tưới nước, mùa đông thì năng nhặt cỏ. Rồi bón phân gio cho đất. Nhặt sỏi đá lẫn trong đất.

Nói chung, không có ngày nào để người trồng húng nghỉ tay chân chăm bón cho đất, cho cây. Vì vậy, những bó rau húng Láng bé nhỏ, xanh mơn mởn sau khi được thu hoạch bao giờ cũng chiếm được cảm tình của thực khách.

Có gì lạ đâu, vì nó vốn được kết tinh từ những giọt mồ hôi, nước mắt và từ những tháng ngày một nắng hai sương của người Kẻ Láng. Một thứ rau như vậy, thật đáng để ta thưởng thức./.