Lặng lẽ bên đôi bờ sông Hoài, phố cổ Hội An với những nếp nhà mái ngói rêu phong
đượm màu cổ kính đang ngày lại ngày viết nên những câu chuyện thú vị về một vùng
di sản nổi tiếng của Quảng Nam.
Thời gian trôi nhanh, vậy là đã hơn 10 năm kể từ ngày khu phố cổ có tuổi đời gần
600 năm này được UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới.
Phố cổ Hội An giờ không chỉ là niềm tự hào của người dân Quảng Nam, mà còn là
niềm tự hào chung của người dân đất Việt.
Đi giữa lòng phố cổ, thả
bộ qua mấy con phố nhỏ yên ả như Bạch Đằng, Lê Lợi, Trần Phú… với những dãy nhà
cổ kính rêu phong thấy như được sống lại với khung cảnh của những nếp nhà nền
nếp gia phong của một thời xưa cũ.
Hội An nay, Faifo xưa, từ bao đời nay dường như vẫn thế, vẫn những nếp nhà gỗ
lợp ngói âm dương sấp ngửa, những bậu cửa nhẵn bóng vết người ngồi theo năm
tháng, những giàn bông giấy nở hoa rụng đỏ cả sân nhà, những hội quán, đình đền
khói nhang nghi ngút, những ngõ nhỏ bình yên sâu hút, những giếng nước cổ trong
vắt mát lịm giữa trưa hè, và cả những con người phố cổ hiền từ, nền nếp gia
phong…
Những buổi chiều về, đứng trên Chùa Cầu cổ kính, ngắm nhìn dòng sông Hoài lững
lờ xuôi dần về phía Cửa Đại để hòa mình vào biển Đông bỗng nhớ lại một thời quá
khứ vàng son của mấy trăm năm về trước. Thời ấy, phố Hội tấp nập cảnh trên bến
dưới thuyền với từng đoàn thương thuyền của người Nhật Bản, Trung Quốc, Hà Lan,
Tây Ban Nha, Ấn Độ… vào ra giao thương buôn bán.
Hội An hôm nay còn quyến rũ du khách bởi hương vị hấp dẫn của ly càphê thơm
lừng vào mỗi sáng, của những tô cao lâu, mì Quảng, bánh bao, bánh vạc… mang đậm
hương vị và phong cách ẩm thực tài hoa của người xứ Quảng.
Người phố Hội nổi tiếng tài hoa, biết cách làm nên những sản phẩm giàu tính thẩm
mỹ. Vì thế, du khách đến với Hội An hầu như ai cũng muốn lưu giữ kỷ
niệm của một lần đến với phố Hội bằng một món quà ý nghĩa nào đó, như ghé qua
tiệm may Thu Thủy đặt may một bộ cánh thật đẹp để làm kỷ niệm, hay ghé qua xưởng đèn lồng của
nghệ nhân Huỳnh Văn Ba chọn mua một chiếc đèn thật đẹp để tặng người thân.
Chú Ba làm đèn lồng ở Hội An giờ đã ở vào tuổi “thất thập cổ lai hi," chú sống
với Hội An gần như đã trọn cuộc đời nên những buồn vui nơi này chú đều nắm rõ.
Và có một chuyện chú thường kể với mọi người, đó là nhờ mảnh đất này nghề làm
đèn lồng truyền thống của chú đã đơm hoa kết trái, để đến hôm nay những chiếc
đèn lồng nổi tiếng của chú Ba đã theo chân du khách đem hình ảnh của Hội An đi
khoe sắc khắp bốn phương trời.
Có người ví Hội An như một “bảo tàng sống."
Điều đó quả không sai, bởi theo số liệu thống kê của năm 2000, Di sản Văn hóa Thế giới Hội An hiện có 1.360 di tích,
trong đó có 1.068 nhà cổ, 11 giếng nước cổ, 38 nhà thờ tộc, 19 ngôi chùa, 43 miếu
thờ thần, 23 ngôi đình, 44 ngôi mộ cổ loại đặc biệt và
một cây cầu cổ.
Những con số biết nói ấy cho thấy đô thị cổ Hội An chứa đựng một tiềm năng văn
hoá vô cùng to lớn. Đặc biệt, những tiềm năng quý giá ấy hiện vẫn đang tồn tại
một cách bền vững trong sự bảo quản, chăm sóc và nâng niu gìn giữ của người dân
phố Hội.
Có đến với phố Hội hôm nay mới thấy hết những nỗ lực của người dân nơi đây trong
việc giữ gìn và phát huy các giá trị của Di sản quý giá này. Sự nỗ lực ấy đã
giúp cho Di sản Văn hóa Thế giới Hội An không chỉ được tồn tại bền vững mà còn
đem đến cho du khách những cảm nhận tốt đẹp về địa danh nổi tiếng này. Đó là
hình ảnh những con phố nhỏ phong quang, sạch đẹp không một tiếng động cơ, những
hàng quán luôn rộng cửa đón chào du khách, những ngôi nhà lung linh trong muôn
vạn ánh đèn lồng lúc về đêm và cả những nụ cười đầy thân thiện và mến khách của
người dân…
Sau hơn 10 năm trở thành Di sản Văn hóa Thế giới, Hội An hôm nay không chỉ bảo
tồn được những hồn cốt của năm xưa mà còn tạo được nhiều dấu ấn mới mẻ trong
lòng mỗi du khách. Chính vì vậy mà trong nhiều năm qua Hội An đã đón hàng triệu
du khách trong và ngoài nước đến tham quan. Và đây cũng chính là một địa chỉ
không thể thiếu trong hành trình khám phá đối với mỗi người khi đặt chân đến dải
đất miền Trung giàu tiềm năng di sản văn hóa này./.
|
Phố cổ Hội An là mẫu hình bảo tồn tiêu biểu về một cảng thị truyền thống Đông
Nam Á trong giai đoạn thế kỷ 15-19. Đặc biệt, trong suốt thế kỷ 17 và 18, Hội
An từng là một thương cảng quốc tế sầm uất, nơi gặp gỡ của những thuyền buôn
Nhật Bản, Trung Quốc và phương Tây. Trước thời kỳ này, nơi đây cũng từng có
những dấu tích của thương cảng Champa hay được nhắc đến cùng với con đường tơ
lụa trên biển.
Với những giá trị nổi trội mang tính toàn cầu, tại kỳ họp thứ 23
từ ngày 29/11 đến ngày 4/12/1999 ở Marrakesh (Morocco), Ủy ban Di sản Thế giới
của UNESCO đã công nhận đô thị cổ Hội An là Di sản Văn hóa Thế giới.
|