ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM THĂNG LONG

Phố Ngõ Trạm dài 228m, đi từ phố Đường Thành đến phố Phùng Hưng, thuộc phường Hàng Bông, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây nguyên là đất thôn Yên Trung Hạ, tổng Tiền Nghiêm (sau đổi là tổng Vĩnh Xương) huyện Thọ Xương cũ.

Thực ra đây là một phố mới mở đằng sau phố Ngõ Trạm cũ và lúc đầu người dân quen gọi là Ngõ Trạm mới. Đến khi Ngõ Trạm cũ được đặt tên là phố Hà Trung, thì phố này được dân gọi là Ngõ Trạm.

Thời Pháp thuộc, phố còn có tên là Bourret. Sau Cách mạng tháng Tám, phố được đặt tên như hiện nay.

Tuy là khu đất ở sát chợ Hàng Da, nhưng từ xưa Ngõ Trạm không phải là nơi buôn bán, nên không có cửa hàng, cửa hiệu. Nhà cửa chủ yếu xây để ở.

Cả phố là một khu dân cư yên tĩnh, nhà cao cửa rộng, và tại các vị trí ở góc phố người ta mở những khách sạn bề thế kiểu Nhật, Hoa, Pháp.

Ngoài ra, ở phố còn có những dãy nhà nhiều gian rộng rãi thuận tiện cho thuê mở phòng khám bệnh và bệnh viện tư.

Trước đây dân trong khu vực phần lớn là những nhà tư sản, trí thức. Nơi đây đã từng có những hoạt động văn hóa xã hội như thời kỳ thập niên 30 có nhóm Việt Nam của Hội Tam Điển Bắc Kỳ, thời kỳ Mặt trận Dân chủ (1936-1939) có những tổ chức chính trị tìm đến đặt trụ sở cho cơ quan ngôn luận của họ như tòa báo Tin Tức, báo Bạn Dân, Hà Thành thời báo.

Ngõ Trạm ngày nay, bên số lẻ có 20 nhà, đầu phố là những cửa hàng ăn uống với các món bún chả, lẩu gà, bò, cá, thập cẩm...; cuối phố là những cửa hàng chuyên bán đồ điện.

Bên số chẵn có 10 nhà, đầu phố là Hội thánh tin lành Việt Nam (nhà số 2), giữa phố là những cửa hàng buôn bán nhỏ lẻ, cuối phố là trường Tiểu học Thăng Long (nhà số 20), tiền thân là trường Thăng Long học hiệu nổi danh khắp xứ Bắc kỳ và trong cả nước bởi thầy dạy hay, trò học tốt (trường được thành lập năm 1929 bởi một nhóm chí sĩ yêu nước).

Hầu hết các nhà giáo của trường sau này đã trở thành những nhà cách mạng, nhà văn hóa lớn như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Đặng Thai Mai, Hoàng Minh Giám, Bùi Kỷ, Phan Thanh. Năm 1955, trường vinh dự được đón Bác Hồ kính yêu về thăm./.