ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM THĂNG LONG

"Quan họ Bắc Ninh đã được UNESCO công bố là Di sản văn hóa phi vật thể Đại diện của nhân loại vào lúc 19 giờ 55 (giờ Việt Nam) ngày 30/9".

Tin vui đó được tiến sĩ Lê Thị Minh Lý, Phó cục trưởng Cục Di sản văn hóa gửi về từ Adu Dhabi, thủ đô của Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất.

Quan họ trúng, 35 hồ sơ bị loại

Dự kỳ họp thứ 4 của Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, diễn ra tại Adu Dhabi, từ ngày 28/9 (và sẽ kéo dài đến 2/10), bà Lý cho biết, đợt công nhận Di sản vào danh sách Đại diện của nhân loại năm nay có 111 hồ sơ đề cử từ 34 quốc gia.

Trải quan 3 vòng thẩm định khoa học nghiêm ngặt, Ủy ban đã công bố chỉ có 76 di sản được ghi nhận là Di sản Đại diện của nhân loại. 35 hồ sơ còn lại không có tên trong danh sách vì không đáp ứng được một vài tiêu chí xét chọn.

Thay mặt cộng đồng nhân dân hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang, Viện Văn hóa nghệ thuật và đại diện chính quyền tỉnh Bắc Ninh cũng đã có mặt tại Adu Dhabi để đón nhận danh hiệu vinh dự này.

Lời phát biểu của đoàn đại biểu Việt Nam có đoạn: "Kế thừa những giá trị tinh thần hết sức quan trọng của Công ước 2003, Việt Nam vừa mới sửa đổi một số điều trong Luật di sản văn hóa. Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ làm hết sức mình để  bảo vệ Quan họ Bắc Ninh - di sản của nhân loại và các di sản văn hóa của 54 dân tộc anh em ở Việt Nam để góp phần vào bức tranh văn hóa đa dạng của nhân loại và phát triển xã hội bền vững".

Quan họ được UNESCO đánh  giá cao

Quan họ Bắc Ninh được Hội đồng chuyên môn của UNESCO đánh giá cao về giá trị văn hóa đặc biệt, về tập quán xã hội, nghệ thuật trình diễn, kỹ thuật hát, phong cách ứng xử văn hóa, bài bản, ngôn từ và cả về trang phục.

Hồ sơ đã đáp ứng đầy đủ tiêu chí để quan họ Bắc Ninh trở thành di sản đại diện của nhân loại với các kết luận: Quan họ luôn được thực hành trong các hoạt động văn hóa, xã hội của cộng đồng, được cộng đồng hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang lưu giữ, trao truyền từ nhiều thế hệ trở thành bản sắc của địa phương và lan tỏa trở thành không gian văn hóa đặc thù.

Việc quan họ được đăng ký vào danh sách đại diện sẽ góp phần tăng cường vị trí, vai trò của di sản đối với xã hội làm giàu thêm bức tranh đa dạng văn hóa của Việt Nam và của nhân loại.

Một số biện pháp bảo vệ được đề xuất với sự cam kết của quốc gia, chính quyền địa phương và cộng đồng cho thấy tính khả thi của các hoạt động bảo vệ di sản.

Hồ sơ đã thể hiện rõ sự tham gia một cách tự nguyện của người dân hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang trong việc nhận dạng, kiểm kê di sản và xác lập các biện pháp bảo vệ.

Tiếp tục chờ tin về ca trù

Ba Lý cho biết: "Phiên họp sáng ngày 1/10, Ủy ban sẽ xem xét và quyết định các di sản được đề cử vào danh sách di sản phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, trong đó có hồ sơ ca trù".

Cùng với ca trù, đề cử vào danh sách di sản phi vật thể cần được bảo vệ  khẩn cấp còn có hồ sơ của 11 di sản  khác. Để đến được Adu Dhabi, cũng như quan họ, hồ sơ ca trù đã phải trải qua 2 vòng thẩm định, trong đó quan trọng nhất là vòng 2 - vòng thẩm định về mặt chuyên môn.

Chúng ta có thể hy vọng vì tại vòng thẩm định chuyên môn, báo cáo của hai chuyên gia quốc tế được UNESCO giao nhiệm vụ thẩm định hồ sơ ca trù đều cho rằng ca trù đã đáp ứng đầy đủ cả 5 tiêu chí để được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp. Báo chí cũng kiến nghị Ủy ban Liên chính phủ của UNESCO công nhận ca trù trong đợt này./.