Những điều thú vị về hoa đào Nhật Tân của người Hà Nội
|
|
Vườn đào Nhật Tân khoe sắc. (Ảnh: Thành Đạt/TTXVN)
|
Thương hiệu đào Nhật Tân (Hà Nội) giờ đây nổi tiếng không chỉ trong
nước mà còn vượt ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.
Những cành đào bích màu xác pháo hay đào phai phớt hồng mang mùa Xuân
quên hương đến với bà con kiều bào Việt Nam sinh sống ở nhiều quốc gia
trên thế giới vào mỗi dịp Tết
Nguyên đán hằng năm - như một biểu hiện không thể thiếu
của Tết cổ truyền dân tộc.
Nhật Tân là vùng đất có nghề trồng đào nổi tiếng lâu năm ở Thủ đô.
Xưa kia, Nhật Tân có cả đồng và bãi, trong đó bãi là chủ yếu.
Từ những năm 1990-1995, diện tích đất đồng của Nhật Tân lúc đó chỉ
khoảng 34ha. Sau năm 1998, người dân chuyển đổi ra ngoài bãi sông Hồng
trồng đào và từ đó tới nay phát triển trên 50ha.
Ở Nhật Tân, người dân trồng đào truyền thống là chủ yếu nhưng bên
cạnh việc trồng đào, người dân còn trồng cả cây quất, hoa tươi và rau
xanh.
Phường Nhật Tân hiện nay có hơn 340ha đất canh tác; trong đó diện
tích đất nông nghiệp là gần 100ha, phường mới chuyển đổi được hơn 50ha
diện tích đất sang trồng đào và vẫn đang tiếp tục chuyển đổi vì cây đào
đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn.
Đào Nhật Tân đa dạng, phong phú các chủng loại từ đào thế bonsai đến
đào cây to phục vụ cơ quan, công sở, đào nhỏ cho gia đình, đào gốc, đào
tự nhiên, đào vọt (đào uốn cong các kiểu, các dạng). Trong đó có 3 loại
chính là đào thế, đào cổ và đào cành.
Đào thế có gốc là gốc cây đào bích nguyên thủy, nguyên gốc không lai
tạo, vì vậy người trồng dễ dàng định ngày nở được bông hoa.
Trong đào thế thì có dòng thế bonsai, là những cây nhỏ để ở bàn uống
nước hoặc đặt trong các gia đình có diện tích nhỏ.
Trái ngược với bonsai là dòng đào công sở, chủ yếu có hình tháp, gọi
là đào tán thông. Những cây đào này thích hợp để ở những công ty lớn và
những ngôi nhà có diện tích rộng.
Đào cổ có hai dòng, một là tạo từ cây nhỏ nguyên bản trồng lớn lên, hai
là lai ghép, khai thác gốc đào từ trên rừng về rồi cấy ghép giống đào ở
vườn vào, khi các mắt ghép lớn thành cành thì bắt đầu uốn, tạo dáng như
mong muốn.
Trồng đào lai ghép nhanh đem lại lợi nhuận nhưng số vốn đầu tư mất
nhiều hơn.
Cây đào cổ và đào thế phải chăm bón rất kỳ công, đòi hỏi người trồng
phải cẩn thận, tỉ mỉ, bấm tỉa làm sao cho đẹp mắt.
Thiếu nữ bên hoa đào Nhật Tân. (Ảnh: Tuấn Đức/TTXVN)
Đào cành thì có dòng đào tán tròn, tán to. Nhà to dùng đào tán to, tán
nhỏ thì thường để lên bàn thờ.
Một dòng khác là đào tự nhiên, với dòng này người trồng để cho cây
lớn tự nhiên, uốn sửa rất ít. Tuy nhiên, đào cành đòi hỏi người trồng
phải chăm bón và sửa hàng tháng.
Đặc biệt, đào cành bắt buộc phải ghép từ cây đào ta lên, qua hai năm
mới thu được thành quả.
Bông hoa đào ở Nhật Tân phải có trên 16 cánh, đường kính bông hoa rộng
trên 2cm, mật độ nụ hoa và lộc đảm bảo đúng quy định của thương hiệu.
Ông Nguyễn Trọng Mẫn, Phó Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Dịch vụ
Tổng hợp Nhật Tân, chia sẻ năm 2005, hợp tác xã kết hợp với các ban,
ngành của quận Tây Hồ cũng như của phường tiến hành xây dựng thương hiệu
hoa đào và năm 2007 đã được công nhận thương hiệu hoa đào Nhật Tân. Năm
2013 được người tiêu dùng bình chọn là sản phẩm tin cậy.
Thương hiệu đào Nhật Tân gắn với loại đào bích, hoa thường có màu hồng
thắm màu xác pháo, bông to, dày cánh, nở rộ. Loại đào này được các nhà
trồng nhiều nhất do dễ tiêu thụ.
Nếu gặp thời tiết gió bấc, mưa phùn, đào bích có thể có tới 24 cánh,
nở căng tràn, khoe sắc hồng may mắn.
Dạng đào phai cũng khá phổ biến, bông cho cánh kép, nở rộ. Giống như
bích đào, đào phai cũng có giống đào mắt đen, mắt nâu và có thời gian
tuốt lá cho hoa nở khác nhau.
Đào trắng (bạch đào) có rải rác ở Nhật Tân nhưng do khách không có nhu
cầu nhiều nên ít người trồng. Thường hoa đào trắng chỉ có trong các cây
đào ghép với đào bích, đào phai.
Đặc biệt, có một loại đào quý nhất là đào
thất thốn, đây là loại đào cổ, hiếm, có sức sống mãnh
liệt.
Muốn trồng được đào thất thốn, người trồng đào phải chăm sóc cực kỳ
cẩn thận. Đất trồng đào phải là đất thịt được đánh lên, phơi nỏ nắng,
không để đất còn lại chút chất chua nào.
Tưới cây phải tưới bằng nước sạch, bởi vậy, cây đào trở nên thanh
cao, tao nhã. Xxưa kia chỉ các bậc quyền quý, nhà giàu mới chơi loại đào
này.
Để chăm dưỡng được một cây đào quý này, vào những ngày rét mướt,
sương muối hay những hôm nắng bỏng héo lá, người trồng đào phải là một
"bà đỡ" thật khéo thì đào mới trụ được.
Giống đào xù xì, rêu mốc này có sức hút kỳ lạ, mỗi thốn cành cây, tức
là độ dài bằng đốt ngón tay, có thể trổ tới 7 bông hoa, nên gọi là thất
thốn.
Thất thốn đỏ từ rễ đỏ lên tới búp, mầm nhọn và cứng cáp như lưỡi kiếm.
Hoa đỏ vô cùng, tựa như hoa hồng nhung vậy, có thể nở từ gốc.
Đào thất thốn rất khó nở hoa đúng dịp Tết, may mắn lắm thì 2 năm/lần
cây mới nở hoa đúng dịp, cây càng nở ít hoa càng quý hiếm và có ý nghĩa
hưng thịnh, năm mới may mắn lớn.
Hoa đào
Nhật Tân là biểu tượng văn hóa của Hà Nội và Việt Nam
trong ngày Tết. Mỗi dịp Xuân về, sắc thắm của hoa đào lại nhuộm hồng
từng góc phố, từng căn nhà khiến cho không khí Tết rộn ràng, ấm áp hơn.
Thấy hoa đào, thấy Tết đã đến rồi./.
PV (Vietnam+)