Lisbon - Thành phố của công trình kiến trúc tráng lệ

Tháp Belém được coi là biểu tượng của thành phố Lisbon. (Nguồn: Internet)

Lisbon là thành phố nằm trên những quả đồi ở miền Tây Bồ Đào Nha, trên bờ sông Tagus, nơi con sông mở rộng trước khi nhập vào Đại Tây Dương. Đây là thành phố hiếm gặp ở Tây Âu khi xung quanh bốn bề đều giáp biển vì thế Lisbon còn được gọi với cái tên “thành phố của nước."

Thành phố biển này được triều đại Ulysses xây dựng vào năm 1200 trước công nguyên. Năm 1260, Lisbon trở thành thủ đô của Bồ Đào Nha và nổi tiếng với cái tên “Kỷ nguyên khám phá” vào thế kỷ XV, XVI khi hàng loạt các nhà hàng hải lừng danh của Lisbon đi chinh phục những bờ biển của các châu lục đem lại sự giàu có và thịnh vượng cho đất nước Bồ Đào Nha.

Thủ đô Lisbon ngày nay là vùng thịnh vượng nhất Bồ Đào Nha vì nằm ở tận cùng phía Tây đại lục châu Âu, rất thuận lợi cho việc giao lưu thông thương với châu Mỹ Latinh và châu Phi qua Địa Trung Hải.

Lisbon còn được biết đến với nhiều công trình kiến trúc nguy nga tráng lệ theo kiểu truyền thống Bồ Đào Nha, La Mã, Arập, Gôtích tiêu biểu.

- Tháp Belém được coi là biểu tượng của thành phố, xây dựng trong thời gian từ năm 1515-1521 trên một hòn đảo nhỏ bên bờ sông Tagus. Tháp này do Francisco de Arruda - một kiến trúc sư quân đội từng xây dựng nhiều pháo đài khác ở Bồ Đào Nha thiết kế. Ban đầu tháp Belém được sử dụng làm nhà tù với tầng hầm thường xuyên bị ngập lụt, đến năm 1840, tháp mới được sửa chữa và trang trí lại.

Tháp gồm 2 phần là pháo đài hình lục giác và tòa tháp 5 tầng nằm ở phía Bắc trên bục pháo đài. Pháo đài với tường dày 3,5m có một hầm xây cuốn chứa 17 khẩu súng thần công. Mỗi góc trên bục pháo đài có các tháp nhỏ thanh tú với phần đỉnh vòm bát úp theo kiểu Morocco và phần đáy trang trí với các tượng tê giác.

Cả tòa tháp được trang trí với nhiều dây thừng xoắn bằng đá. Tầng hai của tháp được bao quanh với các ban công ở mỗi mặt. Tầng 4 thú vị nhất với một nhà nguyện có mái vòm trang trí với các quả cầu và một cây thánh giá. Tầng trên cùng là một nhà thờ nhỏ.

Ngày xưa, Belém là điểm bắt đầu cho mỗi chuyến đi vạn dặm và là hình ảnh cuối cùng của quê hương mà các thủy thủ có thể nhìn thấy khi ra khơi. Cả công trình trông giống như một con thuyền buồm nhỏ đậu bên bờ sông Tagus canh giữ cho bến cảng Lisbon. Năm 1983, tháp Belém được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.

- Tu viện Hieronymites được xây dựng bằng loại đá vôi vàng óng của địa phương trong 50 năm (từ năm 1502-1552). Tu viện Hieronymites được công nhận là Di sản văn hóa thế giới năm 1983. Tu viện được chia làm hai phần chính là Nhà thờ Santa Maria và Tu viện Mosteiro dos Jeronimos.

Nhà thờ Santa Maria: Cổng chính phía Nam vào nhà thờ là một cửa đôi rộng 12m, cao 32m lên đến tầng 2. Bao xung quanh phía trước cửa là các hàng cột, tháp nhọn và nhiều tượng điêu khắc trong các hốc tường có phủ màn treo. Giữa cửa đôi của tầng 1 và tầng 2 là bức tượng Thủy thủ Henry - người khởi xướng việc thám hiểm thế giới của Bồ Đào Nha vào thế kỷ XV. Cổng phía Tây xây theo lối Phục Hưng năm 1517 với nhiều cột chống và được mở rộng bằng một tiền sảnh vào thế kỷ XIX.

Các mặt xiên của cạnh cửa ở mỗi bên trang trí đầy các bức tượng, trong đó có bức tượng vua Manuel I và ái phi Maria của vùng Aragon ở tư thế quỳ trong một hốc tường có phủ bức trướng lộng lẫy. Các tay đỡ ở mỗi cột có các hình thiên thần nhỏ, hoa lá... Trong nhà thờ lưu giữ hàng loạt các lăng mộ hoàng gia, mỗi lăng mộ có 2 bức tượng voi canh giữ và ngôi mộ đá của nhà thám hiểm Vasco da Gama (1468-1523) và nhà thơ lớn Luis de Camoes của “Kỷ nguyên khám phá” ở Bồ Đào Nha.

Tu viện Mosteiro dos Jeronimos gồm hai tầng, được chia làm nhiều cánh. Mỗi cánh của tu viện có 6 gian với mái vòm trang trí hình gân lá và các cột hình chữ nhật khắc hình những cuộn dây thừng xoắn, các con quái vật biển, san hô... Các gian trong có những trụ ốp tường lớn, mỗi góc của các gian được nối với nhau bằng các khung cửa tò vò. Các bức tường phía trong và ngoài tu viện đều được trang trí đẹp mắt. Trong tu viện có nhiều ngôi mộ của các nhà thơ, nhà viết kịch, nhà sử học và cả các vị lãnh đạo của Bồ Đào Nha thế kỷ XVIII, XIX. Tu viện dẫn đến một nhà ăn trước đây với mái vòm hình mạng, các bức tường ốp đá lát vẽ cảnh trong Kinh Thánh.

- “Tượng đài thám hiểm” được xây dựng vào năm 1960 ở bờ Bắc sông Tagus để tưởng nhớ 500 năm ngày mất của nhà hàng hải lừng danh Henry the Navigator. Tượng đài hình con tàu lớn sẵn sàng ra khơi với bức tượng hoàng tử Henry đứng ở mũi tàu cùng nhiều bức tượng của các nhân vật lịch sử như vua Manuel, nhà thơ Camoes, nhà thám hiểm Vasco da Gama, Magellan, Cabral, các nhà sư, thợ vẽ bản đồ, nhà nghiên cứu vũ trụ. Người phụ nữ duy nhất trên tượng đài là hoàng hậu Felipa vùng Lancaster, mẹ của hoàng tử Henry.

Bên trong tượng đài là một phòng triển lãm với nhiều hiện vật, một bộ phim thú vị về lịch sử Lisbon và một thang máy lên đỉnh tượng đài. Vỉa hè trước tượng đài được trang trí với nhiều bức khảm vẽ hình bản đồ thế giới có hải đồ của các nhà thám hiểm Bồ Đào Nha do chính phủ Nam Phi tặng năm 1960. Tượng đài thám hiểm cũng là vị trí đẹp nhất để ngắm cây cầu Vasco da Gamma dài nhất châu Âu (17,2km) bắc qua sông Tagus, khánh thành năm 1998. Cầu được đặt theo tên nhà thám hiểm Vasco da Gamma để kỷ niệm 500 năm Vasco da Gamma tìm ra con đường biển nối châu Âu và ấn Độ.

- Trung tâm Văn hóa Belém rộng 140.000m2 cũng là một điểm đến hấp dẫn khách du lịch. Trung tâm gồm một sân khấu lớn dành cho các buổi biểu diễn opera, ballet, nhạc giao hưởng, các hội trường bảo mật cao dành cho các buổi hội họp quan trọng và một khu triển lãm đạt tiêu chuẩn quốc tế rộng 7.000m2 trưng bày các tác phẩm nghệ thuật tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh và thiết kế.

- Bảo tàng Hoàng gia Museu dos Coches lưu giữ bộ sưu tập phương tiện đi lại của vua chúa Bồ Đào Nha qua nhiều thời kỳ. Trong số các hiện vật, cổ nhất là cỗ xe ngựa của vua Philip II có từ thế kỷ XVII cùng 3 cỗ xe ngựa của vua Joan V thế kỷ XVIII được trưng bày trong một căn phòng. Ngoài ra, còn có cỗ xe của Marques de Fontes khi ông đi tới Rome làm đại sứ, cỗ xe của Đức Giáo hoàng Clement XI.

- Alfama là khu phố cổ, quyến rũ nhất và mang nhiều nét đặc trưng nhất của Lisbon. Kiến trúc đặc trưng ở Alfama kết hợp hài hòa giữa 2 trường phái Roman và Arập - 2 nền văn hóa có ảnh hưởng nhất ở Lisbon trong quá khứ. Xưa kia, Alfama từng là khu ổ chuột dành cho dân nghèo, dân nhập cư. Sau trận động đất năm 1755, Alfama được xây dựng lại như ngày nay. Khu phố Alfama như một cuốn sách lịch sử sống, nơi quá khứ vẫn hòa nhịp cùng hiện tại với những con phố hẹp và dài hun hút.

- Cách Alfama không xa là Rossio - một trong những quảng trường đẹp nhất ở Lisbon, trước kia mang tên Dom Pedro IV. Hàng ngày, dòng người kéo đến đây để thưởng thức cảnh quan tuyệt vời cùng bầu không khí trong lành của buổi sớm mai.

- Gần quảng trường Rossio là nhà hát D. Maria II, nơi nhà vua và hoàng hậu thường xuyên đến thưởng thức những buổi biểu diễn lớn. Xung quanh Rossio là những quán càphê danh tiếng của người Bồ Đào Nha mà tiêu biểu nhất là cà phê Nicolas có từ năm 1929./.

Mai Anh (Vietnam+)