10/10/2012
|
14:38:00
Hội thảo chiến lược phát triển lưu vực sông Mekong tại Hà Nội
Ngày 10/10, tại Hà Nội, Ủy ban sông Mekong Việt Nam đã tổ chức Hội thảo "Xây
dựng Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chiến lược phát triển lưu vực sông
Mekong, dựa trên Quản lý tổng hợp tài nguyên nước", nhằm góp phần tăng cường
quản lý tổng hợp tài nguyên nước tại Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên, thúc
đẩy phát triển kinh tế-xã hội và đảm bảo môi trường, đồng thời tạo các cơ sở
khoa học kỹ thuật, pháp lý cho hợp tác trong Ủy hội Mekong, thực hiện tốt Chiến
lược phát triển lưu vực dựa trên quản lý tổng hợp tài nguyên nước.
Sông Mekong có chiều dài khoảng 4.800km bắt nguồn từ Tây Tạng chảy qua Trung
Quốc, Myanmar, Lào, Thái Lan và Campuchia, hình thành nên một châu thổ phì
nhiêu, nhưng rất nhạy cảm với tác động ở thượng lưu, trong đó phần lớn là Đồng
bằng sông Cửu Long của Việt Nam và một phần Campuchia, trước khi đổ ra Biển
Đông. Lưu vực sông Mekong có diện tích rộng 795.000km2, là con sông có mức đa
dạng sinh học cao thứ 2 thế giới. Ước tính có 60 triệu người sống ở hạ lưu sông
này, trong đó Việt Nam có 17 triệu người sống ở Đồng bằng sông Cửu Long và 3
triệu người ở Tây Nguyên.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban sông
Mekong Việt Nam Nguyễn Thái Lai cho biết: Tại Hội nghị Thượng đỉnh Ủy hội sông
Mekong lần đầu tiên (ngày 5/5/2010), Thủ tướng Chính phủ của các quốc gia hạ lưu
sông Mekong đã tái khẳng định cam kết của các quốc gia tiếp tục hợp tác thúc đẩy
phát triển, sử dụng, bảo tồn, quản lý bền vững tài nguyên nước và tài nguyên
liên quan, để "Đáp ứng nhu cầu, giữ cân bằng để hướng tới sự phát triển bền vững
của lưu vực sông Mekong".
Hội nghị Thượng đỉnh cũng đã nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác hơn nữa để giải
quyết những thách thức quan trọng đang nổi lên ở lưu vực sông Mekong, bao gồm
quản lý rủi ro do lũ lụt và hạn hán gây ra; lồng ghép tốt hơn các cân nhắc về
tính bền vững trong việc phát triển tiềm năng thủy điện của lưu vực; giảm thiểu
sự suy giảm chất lượng nước, mất đất ngập nước và nạn phá rừng đang là những rủi
ro đối với đa dạng sinh học và sinh kế của người dân; quản lý tốt hơn nguồn thủy
sản tự nhiên đặc biệt của lưu vực, nghiên cứu và giải quyết các mối đe dọa đối
với sinh kế do biến đổi khí hậu sinh ra.
Tại Hội thảo, các nhà khoa học, nhà quản lý thuộc các bộ: Tài nguyên và Môi
trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông, Công Thương, Kế hoạch
và Đầu tư, Ngoại giao, Xây dựng... đều cho rằng: Mục tiêu lâu dài của Kế hoạch
hành động quốc gia thực hiện Chiến lược phát triển lưu vực sông Mekong dựa trên
quản lý tổng hợp tài nguyên nước, là tăng cường quản lý tổng hợp tài nguyên nước
tại Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên.
Mục tiêu trước mắt phải xác định được các vấn đề Việt Nam quan tâm, nhằm xây
dựng các dự án, chương trình giải quyết để hỗ trợ thực hiện tốt các chiến lược,
chính sách quốc gia và các hành động chiến lược của Ủy hội, đồng thời bổ sung
kiến thức để cập nhật kịch bản phát triển lưu vực và điều chỉnh Chiến lược sau
này.
Nguyên tắc khi xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia bước đầu nên tiến hành song
song với kế hoạch hành động vùng, để thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa quốc gia
và vùng. Sau đó các hoạt động quốc gia có thể tiếp tục cho thời kỳ dài hơn, nhằm
đảm bảo một cách tiếp cận quản lý bền vững tài nguyên nước từ cấp cơ sở (tiểu
lưu vực). Cách làm này sẽ huy động được sự ủng hộ cần thiết và sự tham gia của
các cơ quan hữu quan trong quá trình xây dựng Kế hoạch hành động.
Báo cáo của Ủy ban sông Mekong Việt Nam cũng đã nêu rõ, trên lãnh thổ nước ta có
2 tiểu vùng thuộc lưu vực sông Mekong đã được xác định trong Chương trình kế
hoạch phát triển lưu vực, đó là tiểu vùng 10V (Đồng bằng sông Cửu Long và tiểu
vùng 7V (lưu vực sông Se San và Srepok). Cả 2 tiểu vùng đều có vị trí chiến lược
quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội và an ninh chính trị của đất nước,
đồng thời thúc đẩy hợp tác với các quốc gia khác trong Ủy hội. Mỗi tiểu vùng có
đặc trưng địa lý thủy văn và điều kiện phát triển kinh tế-xã hội khác nhau.
Theo đó, Ủy ban sông Mekong Việt Nam đã đề xuất các lĩnh vực cần quan tâm và
dự án Đồng bằng sông Cửu Long, cũng như các lĩnh vực cần quan tâm và dự án ở Tây
Nguyên, nằm trong Kế hoạch hành động quốc gia với những mục tiệu cụ thể khác
nhau. Đơn cử như lĩnh vực cần quan tâm về “Lồng ghép và hài hòa quy trình quy
hoạch quốc gia với Chiến lược phát triển lưu vực, dựa trên quản lý tổng hợp tài
nguyên nước” ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Mục tiêu toàn diện là để đánh giá việc quản lý tổng hợp tài nguyên nước của
khu vực này; mối quan hệ liên quan tới nước trên lưu vực nhằm củng cố và thể chế
hóa quy trình quốc gia, góp phần phát triển bền vững tài nguyên nước ở cấp quốc
gia và cấp lưu vực.../.
Văn Hào (TTXVN)