Triển lãm tranh dân gian cổ Hàng Trống với 149
bức, cả tranh đơn (66 bức) và tranh bộ (22 bộ với 83 tranh) của nhà sưu
tập Phạm Đức Sĩ sẽ đưa người xem về với thế giới di vật của người xưa,
cũng chính là di sản văn hóa của Hà Nội, của nghệ thuật dân tộc.
Triển lãm khai mạc vào 17 giờ 30 hôm nay (9/9) tại Nhà triển lãm Viet
Art Center, 42 Yết Kiêu, Hà Nội và sẽ kéo dài đến hết ngày 13/9.
“Cần những cảm nhận tinh tế về nghệ thuật mới có thể hiểu được những ý
nghĩa tượng trưng, huyền thoại hay giáo lý giấu sau những hình hài cụ
thể, nghĩa là chúng ta phải tìm được cơ sở con người trong mạng lưới
triết học, tôn giáo và tâm lý qua hiện tượng nghệ thuật này,” nhà
nghiên cứu mỹ thuật Phan Ngọc Khuê chia sẻ.
Ông Khuê cho biết, theo báo cáo điều tra của EFEO (Viện Viễn đông Bác
cổ của Pháp) mà Mawrice Durand trích dẫn, đăng trong Imagerie populare
Vietnamiene (Tranh dân gian Việt Nam) in năm 1960 tại Paris thì vào dịp
Tết Nguyên đán năm 1957 có tới 300.000 bức tranh đơn và 2000 bộ tranh
bán ra trên thị trường tranh ở Hà Nội và các vùng lân cận.
Mới cách đây nửa thế kỷ, “thị trường tranh” còn nhộn nhịp như thế mà
nay đã không còn nhà nào làm tranh trên phố Hàng Trống. Khắc khoải với
sự mất mát của dòng tranh phố Hàng Trống ấy - đó không chỉ là sự mất đi
của một dòng tranh đặc sản Hà Nội, mà là sự mất đi cả một lớp nền tảng
đời sống tinh thần của Hà Nội hào hoa ngày xưa, nhiều nhà sưu tập đã âm
thầm đi lùng lại những bộ tranh Hàng Trống quý giá.
Phạm Đức Sĩ là một trong số những nhà sưu tập đáng nể đó. Gần mười năm
ông đi tìm lại dòng tranh “niên họa” Hàng Trống phục vụ nhu cầu trang
trí, chúc lành chúc phúc năm mới hoặc đốt thờ cúng cho người âm, làm
bùa “trấn trạch” trong nhà của người thị thành.
Ở triển lãm lần này, công chúng sẽ được tận mục sở thị hàng chục bộ
tranh trang trí vẽ theo các tích truyện: Chiến quốc, Sơn hậu, Tam quốc,
Hán Sở tranh hùng, Chiêu Quân cống Hồ… hay những tranh thờ Đạo giáo
của người thiểu số đặt hàng thợ Hàng Trống chế tác như Tam Thanh – Tày
Nùng; Hành say – Dao Tiền.
Ngoài ra, còn rất nhiều những tranh lẻ vẽ các ông Hoàng bà Mẫu để phục
vụ tín ngưỡng đạo Mẫu: Ông Hoàng cưỡi cá, Ông Hoàng cưỡi lốt, Bà Chúa
thượng ngàn, Bà Chúa thượng thiên… Và, đáng quý là những bức tranh Hàng
Trống như nhật ký thời gian ghi lại cuộc sống của Hà Nội nửa đầu thế kỷ
XX như Hội Tây, Duyệt binh…
Lần này, tuy ông Sĩ “mộc” chỉ trưng bày một phần trong số tranh sưu tập
nhưng nó có ý nghĩa khi ngày Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long-Hà Nội
đã gần kề./.
Nhà
sưu tập Phạm Đức Sĩ (sinh năm 1967) là chủ xưởng mộc đóng khung tranh
danh tiếng tại trường Mỹ thuật Hà Nội – 42 Yết Kiêu. Ông thường được
biết đến trong giới mỹ thuật Hà Nội với tên gọi giản dị: Sĩ “mộc”.
Khoảng từ năm 1999, ông “mộc” bắt đầu sưu tập đồ gốm cổ cho đến năm
2001, Sĩ “mộc” bắt đầu chuyển sang sưu tập tranh. Cho đến nay, ông đã
có một bộ sưu tập khá dầy dặn gồm 3 bộ sưu tập nhỏ:
1. Bộ sưu tập gốm Đông Sơn, gốm Hán.
2. Bộ sưu tập tranh cổ động trong thời kỳ chiến tranh.
3. Bộ sưu tập tranh thờ cúng Đạo giáo – Phật giáo của một số dân tộc Việt Nam và tranh Hàng Trống.
Tháng 10/2009, ông đã in sách và cho ra mắt triển lãm Bộ sưu tập Tranh thờ cúng Đạo giáo – Phật giáo Việt Nam.
|