ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM THĂNG LONG

Phố Lý Quốc Sư là một phố thuộc quận Hoàn Kiếm, bắt đầu từ ngã tư Hàng Bông-Hàng Mành đến ngã tư phố Nhà Thờ-Ấu Triệu.

Đây nguyên là đất thôn Tiên Thị, tổng Thuận Mỹ, huyện Thọ Xương cũ. Phố có từ lâu đời, từ đầu thế kỷ 19 đã là một phố phủ, rồi là một phố huyện, thời thuộc Pháp, phố có tên là Rue Lamblo.

Lý Quốc Sư - "Quốc sư triều nhà Lý," theo chính sử tên thật là Nguyễn Chí Thành (1066-1141), người làng Điềm Xá (huyện Gia Viễn, nay thuộc tỉnh Ninh Bình). Ông tu Phật lấy hiệu là Minh Không thiền sư.

Do đạo cao đức trọng, ông được vua Lý dựng “tinh xá” (nơi ở tinh khiết) cạnh chùa Báo Thiên làm nơi tu hành. Tinh xá ấy nay chính là khu chùa Lý Quốc Sư. Năm 1136, ông chữa khỏi bệnh cho vua Lý Thần Tông nên được phong là Quốc sư. Ông mất vào tháng 8 năm Tân Dậu (1141). Trong chùa còn tấm bia do tiến sĩ Lê Đình Duyên soạn năm Tự Đức thứ 8 (1855) nói về lần trùng tu lớn vào năm đó.

Hiện nay, trong đền có nhiều tượng phong cách điêu khắc đời Lê, có một cái chuông tên là “Báo Tháp từ chung” tức là “chuông đền Báo Tháp” (Báo Thiên, Tự Tháp), niên hiệu Gia Long - Ất Hợi năm 1815. Ở giữa phố Lý Quốc Sư còn có một ngôi đền cổ nữa. Đó là đền Phù Ủng ở số nhà 25, là nơi thờ vọng Phạm Ngũ Lão, người anh hùng làng Phù Ủng, do chính dân làng này di cư lên Thăng Long dựng nên từ thế kỷ 19. Tên phố hiện nay được đặt sau Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Ngày nay, phố Lý Quốc Sư có nhiều cửa hàng mang tên Tây, bán đồ nữ trang vàng bạc Ý, Hàn Quốc, Pháp hoặc áo quần váy thời trang châu Âu, nước hoa Pháp cao cấp, các loại đèn trang trí châu Âu…

Nhưng nhiều hàng Việt Nam cũng lên ngôi trong những cửa hiệu Việt như Nhà hàng lưu niệm Tân Việt, Song Thu gallery với tượng rối chú Tễu, con trâu, chú Cuội ngồi gốc đa, mèo trèo cây cau, liền chị quan họ mặc áo mớ ba mớ bảy; Nhà hàng Hoàng Diệp với các đồ thêu ren thủ công mỹ nghệ, áo quần, tranh ảnh dân tộc, thổ cẩm Sa Pa... màu sắc lạ hấp dẫn khách ngoài nước.

Giữa phố có Công ty trách nhịêm hữu hạn Sao Việt Vistar với gần 20 năm tuổi. Hiện Công ty là đại diện độc quyền tại Việt Nam của nhiều hãng âm thanh, ánh sáng, đàn organ, piano Nhật, Mỹ, Đức…

Phố Lý Quốc Sư cũng nổi tiếng là phố ẩm thực với các món ăn nước ngoài và dân dã xưa của người Việt. Tương truyền ngày xưa nữ sĩ Hồ Xuân Hương (thế kỷ 18) có hàng nước trên phố này tụ tập những văn nhân mặc khách đất Hà thành.

Giờ đây, trên phố lúc nào cũng nhộn nhịp với các quán ăn thu hút các thực khách trong và ngoài nước. Từ các hàng bánh mỳ patê-jambon với đồ nguội, vịt quán Quảng Đông, mỳ Ý, salát, pizza ribs… đến các món ăn người Việt đã từ lâu tạo thành thương hiệu mà bất kỳ du khách nào khi qua phố cũng muốn được thưởng thức như phở Lý Quốc Sư, cháo gà bà Mỹ, quẩy nóng.

Với chiều dài gần 250m, con phố nhỏ này từ xưa đến nay vẫn nổi tiếng nhộn nhịp, lúc nào cũng đông đúc người, xe qua lại. Du khách đến thăm phố Lý Quốc Sư đều có chung cảm nhận, quá khứ và hiện tại, cũ và mới "giao thoa" với nhau làm nên nét đặc biệt của phố./.