ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM THĂNG LONG

Ngõ nhỏ - một trong những nét đẹp thân thương, bình dị của phố phường Hà Nội khiến nhiều người sống ở Hà Nội lâu năm dù có đi xa về gần cũng khó có thể quên được.

Thủ đô có rất nhiều đường phố nhưng cũng có số ngõ gấp ba gấp bốn lần số phố, chưa kể trong ngõ còn có ngách, trong ngách còn có hẻm. Đã là ngõ thì thường dài và hẹp, có đoạn chiều ngang chưa đầy mét rưỡi, xe máy, xe đạp muốn vượt hoặc tránh nhau rất khó. Ban công hai bên thường đua ra nên ngõ đã hẹp lại thường tối. Nhưng chính vì vậy dù trời mưa nhỏ, ta vẫn có thể thoải mái đi lại mà không sợ ướt và trời nắng to mấy cũng khỏi cần đội mũ, vì suốt ngày râm mát.

Ngõ hẹp nên quán cóc khiêm tốn nép mình vào sát tường, sáng mang ra, tối khuya dọn về. Ở đó có những bà già mặt hiền từ phúc hậu khéo tay rót những chén trà dìu dịu thơm vào cốc hoặc chén. Nhưng bù lại, đang đi ngoài phố đầy bụi bặm, khói xe ồn ào, xô bồ, tai nạn giao thông có thể xảy ra bất cứ lúc nào, rẽ được vào ngõ nhỏ là được yên tĩnh an toàn, không còn tiếng còi ôtô lanh lảnh, không có tiếng rú tăng ga của xe máy, người thư thái hẳn lên.

Đã ở trong ngõ thì phần đông là dân lao động. Họ kiếm sống bằng đủ mọi nghề như buôn vặt, bán hàng rong, cửu vạn, rửa xe, tiếp thị, xe ôm… Ngõ thường lấy tên các con số vô cảm của số nhà đầu ngõ nhưng cũng nhiều ngõ mang tên rất gợi cảm hoặc xa xưa, lịch sử mà mới nghe ai cũng thấy xao xuyến bâng khuâng. Những là Tạm Thương, Đại Đồng, Cống Trắng, Liên Trì, Thổ Quan, Lệnh Cư… Đi trong ngõ có lẽ nhớ nhất là những quán trà cóc, những điểm bán dưa cà muối, bán ngô nướng quạt bằng than củi.

Ngõ Hạ Hồi nhẹ nhàng duyên dáng vắt mình nép bên con phố Trần Hưng Đạo lịch thiệp. Ngõ sạch và quang, đặc trưng bởi có nhiều quán ăn cho khách Tây, có Trường Tư thục Hoa Sữa quanh năm thơm lừng mùi bánh mới, và còn bởi có hàng quà sáng là bún thang và phở gà. Cứ nhắc đến quà sáng, là thế nào người ta cũng nhận được một cái list thật dài về những thứ ngõ đi kèm món đặc trưng. Khẩu vị thì vô biên, nhưng lạ một nỗi ai cũng gắn bó với gần như chỉ một quán quà sáng quen.

Ngõ Trung Tả – quả là một trận đồ đặc trưng của Hà Nội, khi nó thông ra đến mười mấy lối khác nhau, vòng vèo từ suốt dọc phố Khâm Thiên, qua Hàng Bột, lại có thể chạy tuốt ra đến phố Trần Quý Cáp đằng sau ga Hà Nội…

Hà Nội hôm nay xáo trộn nhiều, người dân của ngõ cũng ra đi tứ phương, di dời cả cái tinh thần của nó. Đổi lại, một lứa người mới ra đời, hay những kẻ gắn tạm với căn nhà trọ cho cuộc mưu sinh nơi “Kẻ Chợ”. Dường như, nhìn vào cuộc thăng trầm của những con ngõ ấy, có thể chứng kiến được không ít biến đổi Hà Nội qua các thời kỳ.

Ai đã ở Hà Nội lâu năm, đã từng đến nhiều con ngõ nhỏ thì dù có đi xa về gần cũng không bao giờ quên nét đẹp bình dị, thân thương này của phố phường Hà Nội./.