ĐẠI LỄ NGHÌN NĂM THĂNG LONG

Đời vua Trần Dụ Tông (1341-1369) ăn chơi sa đọa, cùng những tranh đoạt quyền lực đã khiến nhà Trần  suy vi.

Nhân dịp này, Hồ Quý Ly đã thao túng quyền bính, tiến tới thay thế nhà Trần lập ra nhà Hồ (1400-1407). Hồ Quý Ly xây dựng một đô thành mới ở Thanh Hóa, gọi là Tây Đô. Thăng Long đổi thành Đông Đô, nhưng chỉ sáu năm sau Đông Đô chịu một tai hoạ.

Năm 1406, nhà Minh phái 80 vạn quân sang xâm lược Đại Việt. Cuộc kháng chiến do nhà Hồ lãnh đạo bị thất bại. Đông Đô bị đổi tên thành Đông Quan, trở thành sào huyệt của địch. Chúng phá hoại các di sản văn hóa. Chuông Quy Điền của chùa Một Cột, tháp chùa Báo Thiên bị phá để lấy đồng đúc súng đạn. Sách vở bị đốt, bia đá bị đập.

Quân Minh tiến hành những chính sách đàn áp khủng bố dã man như thiêu sống người, mổ bụng người, những thủ đoạn bóc lột tàn tệ: Thuế rượu tăng gấp ba lần thời Hồ, "bấy giờ Kinh lộ đều phụ thuộc nhà Minh, trăm họ phải làm sai dịch, nộp lương cho quan quân nhà Minh... Những thợ giỏi trong nhân dân bị bắt đem về Trung Quốc, có tới 7.700 thợ của nhiều nghề" (Toàn thư).

Ngoài ra chúng còn tiêu hủy những thứ có văn tự của người Việt. Nhân dân Thăng Long đã nhiều lần vùng lên chống lại kẻ thù. Vùng Từ Liêm luôn sôi động khiến giặc không yên. Năm 1410, có khởi nghĩa của Lê Nhị ở Từ Liêm và Thanh Oai, của Lê Khang ở Thanh Trì... Nhiều người con ưu tú của Thăng Long đã ra đi tìm đường cứu nước như Nguyễn Trãi, Phạm Văn Xảo...

Năm 1418, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn bùng nổ. Sau khi giải phóng phía Nam, năm 1426 nghĩa quân đánh ra Đông Quan. Sau trên 300 ngày đêm (22/11/1426 đến tháng 12/1427), chiến dịch giải phóng Đông Quan thắng lợi, quân Minh buộc phải đầu hàng tại hội thề Đông Quan.

Ngày 3/1/1428, toán quân Minh cuối cùng rời khỏi Đông Quan. Đất nước thanh bình, toàn dân được lắng nghe Bình Ngô đại cáo, một hùng văn của đại văn hào Nguyễn Trãi. Bản hùng văn này được viết tại đại bản doanh Bồ Đề, bên bờ trái sông Hồng nay thuộc phường Bồ Đề, quận Long Biên./.